Hobiciler ve Çiftçilerin sık karşılaştığı ve birçok bitki kültüründe zaralı konumda olan danaburnu ve mücadelesi hakkında kısa bilgilerin bulunduğu bu yazımız umarım siz okuyucularımıza faydalı olacaktır.
Tanımı ve Genel özellikleri
Avrupa ve ABD’de köstebek çekirge diye bilinir. Bu zararlının latince ismi Gryllotalpa gryllotalpa ‘dır. Orthoptera familyasına ait bir türdür.
Erginleri 45-50 mm ye kadar ulaşabilir. Genel anlamda büyük bir böcektir. Danaburnunun üst kısımları koyu kahverengi kırmızı arası renklere sahiptir. Vücudunun altı daha açık kahve sarımsı tonlar hakimdir. Vücudunun üstü seyrek tüylerle kaplıdır. Önde iki adet kazıcı ayağa sahiptir. Danaburnunun küçükte olsa vücudunun üstünde kanatları bulunmaktadır. Burada akıllara gelen soru, danaburnu uçabilir mi ? Çok işlevsel kanatları olmasada kısa mesafeler katedebilirler.
Yaşam Döngüleri
Dişileri 100 ila 350 yumurta bırakırlar. Yumurtalar 20 gün sonra çatlar ve danaburnu larvası çıkar. Danaburnu larvası, danaburnu nimfine onlarda 6 gömlek değiştirir ve ergin olurlar. Danaburnu nimfleri erginlere çok benzer nimflerin rengi daha açık sarımsı beyaza yakındır. Ayrıca danaburnu nimflerinin kanatları bulunmamaktadır.
Zarar Şekli
Akıllara ilk gelen sorulardan biri danaburnu ne yer ? Birçok konukçusu olan bu zirai zararlı, bitkilerin köklerini ve toprağın hemen üstünden fideleri keserek maddi kayıplara neden olur. Dolayısıyla bitki ve bitki kökleriyle beslenir.
Doğal düşmanları
Danaburnu, kuşlar ve kanatlılar tarafından avlanırlar. Bunun yanında karıncalar ile bazı nematod ve akarlarda bu zararlının doğal düşmanları arasında yer almaktadır.
Danaburnu ve Mücadelesi
Kültürel Önlemler
Dana burnu mücadelesinde en etkili yöntemlerden biri kültür alanlarında daha nemli çeşitli bölgeler seçilerek toprak 40 cm derinliğinde kazılır. Kazılan çukur 1 metre uzunluğu ve 1 metre genişliğinde olabilir. Daha çok arazi büyüklüğüne göre kazılan çukurların sayısı ve genişlikleri değişebilir. Daha sanra açılan çukurlar ahır gübresi ile doldurulur. Danaburnu bu açılan çukurlarda kışlar, ilk baharda burada kışlayan danaburnu yumurtaları ve nimfleri ile küçük bölgelerde mücadele etmek kolaylaşır. Bu bölgeler kısmi kimyasal ilaç uygulamaları ile populasyonu büyük ölçülerde kontrol altına alabiliriz.
Bir diğer kültürel önlem ise; tabi bu yöntem daha küçük araziler için geçerlidir. Aşırı sulama yapılarak, toprak altında bulunan danaburnu yuvaları tahrip edilerek ortamdan uzaklaşmaları sağlanabilir.
Tarım yapılan arazilerde, üretim sezonu sonunda derin toprak işlemesi yapılarakta bu zararlıyla mücadele edilebilir.
Danaburnu ile biyolojik mücadele , konusunda doğal düşmanları kısmında değindiğimiz hayvanların bölgede bulunması danaburnu popülasyonunu kontrol altına almada bize yardımcı olur. Küçük alanlarda üretim yapılıyorsa eğer o bölgede kümes hayvanlarının varlığı bizim danaburnu ile biyolojik mücadele ‘de elimizi güçlendirir.
Kimyasal Önlemler
Danaburnu zararlısının teşhis edildiği kültür alanlarında, kimyasal mücadele yapılmasına karar verilmişse zehirli yem karışımı ile danaburnu mücadelesi yapılmaktadır. Danaburnu için zirai ilaç hazırlanmasını aşşağıda tarif etmeye çalışalım.
Danaburnu Zehirli yem hazırlanması ; gerekli miktar bitki koruma ürünü önce kepekle kuru kuruya karıştırılır. Sonra içine 500 gr şeker eritilmiş su ile (10 kg kepeğe 0,3 kg şeker hesabı ile) yavaş yavaş nemlendirilir. Nemlendirme derecesi ( 5 lt su kullanılarak) kepeğin sünger haline gelmesi ile ayarlanabilir. Hazırlanan bu zehirli yem akşam üzeri kültür bitkisi çeşidine bağlı olarak bir dönüme 5-6 kg gelecek şekilde bitki diplerine savrulur. Uygulama sulamadan sonra yapılırsa daha etkili olur.
Herkese bol ve bereketli günler … hobitohum.com
Zir. Müh. İlkay ÇORMAN
Sitemizde bulunan bitki besleme grupları ve tohum grupları ‘ndan bazıları ;